İsmail Tunalı, Tasarım Felsefesi

   Tasarım kavramı biçim vermek,temsil etmek anlamına gelip aynı zamanda içeriğine tasarlama,planlama,eskizler yapma,biçimlendirme ve kurgulama gibi anlamlara da gelmektedir.
 1)  Gündelik yaşamdan felsefi düşünceye kadar çok geniş anlam ve kullanımlar içeriyor.
   Tutulan kalem ,yazı yazılan masa, asılan tablo ya da herhangi bilimsel bir araştırma tasarım içerir. 'Tasarım bir sorunun çözümü için  plan ya da zihinde var olan fikirdir' denilir genel olarak.Zihinde var olan fikirdir.

   Fikir biçimlidir,  nesneleşir.Özne tasarım sonucu nesneyi oluşturur. Tasarım insanın varlıkla iletişimidir.Farklı varlık kategorilerine göre farklı modeller vardır. Tasarımlar bilimde kuramlar felsefede düşünce sistemleriyle nesneleşir.

  Varlık da bir tasarım modelidir.Diğer iletişim tarzı da etiktir. İnsan doğası gereği hareketlerini eyleme çevirebilir.Eylem tasarım varlığını ifade eder. Çünkü kendiliğinden olamazlar.

Sanat yapıtları da tasarımdır.Sanat yapıtları ,tasarım kadar bireysel bir varlıktır.Teknik de bir tasarımdır. Dünyada olmayan teknoloji harikalarını geliştirir ve var eder.

 2)   İnsan bilmek ister doğası gereği. İlk önce din yoluyla ama soyutluğundan dolayı bilime yönelir. Çünkü daha somuttur bilim. Böylece bilim var olur gelişir .

Sanat yapıtına dayanan bi yapıtın yaratıcısı dinsel anlayışı benimser . İşlevselliğe dayanan bir yapıtın yaratıcısı ise başta dinsel anlayış benimsemiş ancak dünyanın ve tanrının bir gerçeklik olduğunu kabul eder ve araştırma konusunu doğa varlığı seçer.Bu modelin öncusu Aristotalestir. Bilimsel çalışmalara ağırlık verir.

     Aristo dünyanın yoktan var olmadığını  benimser.Aristoya göre bütün değişim  ve oluşumlar neden kuramına göre meydana gelir.

1.Maddi neden

2. Biçimsel neden

3.Hareket ettirici neden

4.Ereksel neden

  Bu nedenlerde canlı cansız doğada egemendir. Yani bu değişim ve oluşumlar ereksel olarak oluşur.Ereksellik dünyanın tasarım modelidir.Newton dan sonra terkedilir.Evrensel çekim yasasını bulur bilimsel matematik yolla açıklar.Böylece ereksellik evren tasarımı ,nedenselliğe dayanan maddeci evren tasarımına yerini verir. Yüzyıllarca başka bilimcilerin de katkılarıyla geçerliliğini sürdürür.

    Bu insanların amacı mevcut evren tasarımı içinde yanıt aramak değil bazı yanıtsız şeyleri açıklamak.

   Canlılar alanında fizik dünyasındaki gibi tasarım modelleri vardır.En ünlü model doğal ayıklanma kuramıdır.Darwin evrimi açıklar:

Bütün türler Tanrı vesilesiyle değil evrim sonucu oluşmuştur. Yani doğada zayıf olan ayıklanır.Darwin in evrim kuramı bir tasarım modelidir.

     Thomas Khun bilimin paradigmalardan oluştuğunu ve bilimin ilerlemesi paradigmaların değişim sürecinin olduğunu söylemiştir.Bilim insanları problemlere yaklaşım olarak yeni bilim modeli geliştiğinde bilimsel döneme geçmiş olur.Bu anlayış modeline paradigma denir ve modeldir.